Stress is onaangenaam. Maar ont-stressen blijkt niet makkelijk. We lijken maar niet op te knappen van tips als: neem vakantie, ga sporten, neem een hobby of verander van baan. Waarom niet? Omdat we ons daarmee vooral richten op het gevolg van stress en niet op de oorzaak. De oorzaak van stress zit niet in de te reorganiseren buitenwereld, maar in een aantal stress-gerelateerde organen in je lichaam die overbelast zijn. Met Cranio kun je die herstellen, waarmee je je natuurlijke afweersysteem enorm versterkt.
Uit onderzoek van Agis Zorgverzekeringen blijkt dat 9 op de 10 Nederlanders stress ervaart. Voornaamste oorzaken die worden aangegeven zijn: grenzen op de werkvloer worden overschreden, teveel verantwoordelijkheid, te weinig nachtrust, moeizame relatie. Daarnaast werden adviezen gegeven om dat tegen te gaan.
Hoewel goed bedoeld, is dat precies de reden dat er weinig aan je stressbeleving verandert. Omdat de hierboven genoemde oorzaken geen oorzaken zijn, maar de gevolgen van stress. Dus met adviezen als: ga sporten, zoek afleiding, verander van baan/ relatie en geef je grenzen aan bestrijd je vooral de symptomen van stress. Uitingsvormen die in een volgende situatie/ relatie gewoon weer de kop opsteken.
Voor de lange termijn is het zinvoller om de óórzaken van stress aan te pakken. Wanneer je je lichamelijke vatbaarheid voor stress aan de basis herstelt (dus: duurzaam) wordt je natuurlijke afweersysteem veel sterker. Dezelfde soort situaties zal je dan vanzelf als minder stressvol ervaren.
Vermindering van je huidige stressbeleving kun je realiseren door het herstellen (resetten) van je overprikkeld Stress Response systeem. Dat systeem bestaat uit een aantal organen die, als een kralenketting, optimaal met elkaar moeten samenwerken. In de praktijk blijkt echter vaak dat ze zwaar overbelast zijn.
Het Stress Response systeem bestaat oa. uit de volgende organen:
- je Amygdala’s, de ‘radar voor gevaar’, zoals hieronder uitgelegd
- je Thalamus, die regelt welke zintuigelijke prikkels wel of niet tot je bewustzijn doordringen (heel effectief voor HSP’s, zie artikel Stress en HSP’s: hoe verminder je de prikkels?)
- je Hypothalamus-Hypofyse-Bijnier (H-H-B-) as, die de toevoer van stresshormoon (adrenaline en cortisol) aanjaagt
- je Hippocampus, die het Stop!-signaal geeft aan de Hypothalamus, nadat het gevaar geweken is
- je Prefrontale Cortex, die het hier-en-nu-bewustzijn erbij haalt om de aanstaande stressresponse te beoordelen: is actie nú nog relevant of was dit alleen vroeger nodig?
Eén van de kralen van die ketting zit onderaan de hersenen, achter je ogen: je twee Amygdala’s. Zij beoordelen hetgeen je zintuigen waarnemen: dreigt er potentieel gevaar in wat je ziet, hoort of voelt? Zo ja, dan zet je lichaam zich direct schrap om te vechten of te vluchten: door de aanmaak van adrenaline en cortisol klopt je hart sneller, je ademhaling gaat omhoog, etc. Totdat het gevaar geweken is. Dan maakt je lichaam stoffen aan om weer rustig te worden: endorfine en dopamine.
Al in de baarmoeder scannen je Amygdala’s de omgeving op (emotioneel) gevaar en verzinnen voor iedere situatie één manier voor ‘overleving’. Wanneer zo’n strategie goed blijkt te werken (bv. afwijzing = het gevaar, pleasen = de oplossing), dan houden de Amygdala’s die succesformule vast. Voor de rest van je leven!
Wanneer je als kind in een veilige omgeving bent opgegroeid, dan kennen de Amygdala’s dus weinig ‘gevaar-referenties’. Hierdoor zal je je ook in het hier & nu minder snel gestresst voelen. Ben je vroeger echter vaak in emotioneel onveilige situaties beland (en een ouder die te veel van je verlangde kon al snel bedreigend zijn), dan verzamelen je Amygdala’s al van jongs af aan allerlei referentiepunten: hier zit gevaar, daar zit gevaar, etc. En zal je de omgeving in het hier & nu sneller als gevaarlijk en dus stressvol ervaren. Dat kan zich voordoen op je werk, in je relatie, met vrienden, met onbekenden.
Voorbeeld uit de praktijk: Mieke (39 jr) had de wens om beter met de stress op haar werk om te gaan. Ze bleek ouders te hebben die haar grenzen niet goed gerespecteerd hadden. Ze moest van alles, kreeg te vroeg verantwoordelijkheden en er werd nauwelijks écht naar haar geluisterd. Daarop terugkijkend voelde dat als onveilig (lees: gevaar!). Nu werkt Mieke samen met een collega die, overigens zonder dat hij dat weet, regelmatig over haar grens gaat. Omdat de Amygdala’s, op basis van haar vroegere ervaringen, dat als ‘enigszins bekend gevaar’ beoordelen, wordt het Stress Response systeem steeds met hetzelfde vecht- of vluchtgedrag geactiveerd als vroeger. Haar lichaam spant zich, haar hart bonst, haar ademt versnelt, etc. Die reactie heeft echter niets met de huidige situatie te maken, maar wordt geïnitieerd door het destijds geregistreerde referentie-gevaar. Dat is nanosecondenwerk en gaat allemaal buiten haar bewustzijn om.
Herken je dit en wil je duurzaam loskomen van je stressbeleving? Dan kan je het beste aandacht geven aan de organen van je Stress Response systeem. Tijdens Cranio sessies lopen we ze allemaal langs om, daar waar nodig, de oude spanning eraf te halen. Hiermee wordt de hier & nu omgeving weer gezien zoals deze werkelijk is en zal je basis stressbeleving op alle gebieden veel lager komen te liggen.